มะเร็งคืออะไร ?
มะเร็งเกิดจากเซลล์ของร่างกายที่มีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วผิดปกติ และเซลล์กระจายไปยังอวัยวะใกล้เคียงหรืออาจลุกลามไปยังอวัยวะห่างไกลโดยผ่านทางหลอดน้ำเหลืองและหลอดเลือดได้
ปากมดลูกอยู่ที่ไหน ?
ปากมดลูกเป็นช่องทางเปิดเข้าสู่ตัวมดลูก ปากมดลูกอยู่ส่วนล่างสุดของมดลูกโดยตัวมดลูกจะอยู่ในอุ้งเชิงกราน และส่วนที่เป็นปากมดลูกจะยื่นลงมาอยู่ในช่องคลอด
ปากมดลูกมีหน้าที่ในการสร้างน้ำเมือกหรือน้ำหล่อลื่นในช่องคลอดและยังมีหน้าที่อื่นอีกหลายอย่าง
มะเร็งปากมดลูกพบบ่อยหรือไม่ ?
ในประเทศไทยพบผู้ป่วยเป็นมะเร็งปากมดลูกเพิ่มขึ้นปีละประมาณ 6,000 รายและเสียชีวิตประมาณ 3,000 ราย ส่วนใหญ่มีอายุเฉลี่ยประมาณ 45 ปี โดยธรรมชาติการเกิดมะเร็งปากมดลูกจะใช้เวลานานเกือบ 10 ปี จากที่เริ่มมีเซลล์เปลี่ยนแปลงจนถึงเป็นมะเร็ง ซึ่งทำให้การคัดกรองหาความผิดปกติของปากมดลูกมีประโยชน์ สามารถลดอัตราการเป็นมะเร็งปากมดลูกลงได้
แป๊ปสเมียร์คืออะไร ?
แป๊ปสเมียร์เป็นการตรวจหาเซลล์ผิดปกติของปากมดลูกในระยะก่อนเป็นมะเร็ง
ทำไมต้องมีเแป๊ปสเมียร์ ?
การทำแป๊ปสเมียร์สามารถตรวจพบเซลล์ปากมดลูกที่ผิดปกติในระยะก่อนเป็นมะเร็งได้ ทำให้ ามารถรักษาให้หายขาดได้
การตรวจแป๊ปสเมียร์ทำอย่างไร ?
การตรวจแป๊ปสเมียร์เป็นการตรวจที่ง่ายและรวดเร็วใช้เวลาเพียง 2 ถึง 3 นาที โดยมีขั้นตอนดังนี้
- ขึ้นนอนบนเตียงและขึ้นขาหยั่ง
- แพทย์หรือพยาบาลจะสอดเครื่องมือที่มีลักษณะคล้ายปากเป็ดอันเล็กๆ (Speculum) เข้าไปในช่องคลอดเพื่อให้มองเห็นปากมดลูกชัดเจน
- แพทย์หรือพยาบาลจะป้ายเซลล์จากปากมดลูกโดยใช้ไม้เล็กๆ เก็บเซลล์ที่คอมดลูก และมดลูกนำมาป้ายบนแผ่นกระจกใส glass slide แช่ในนน้ำยาและนำมาย้อมพิเศษเพื่อหาเซลล์ผิดปกติ
ต้องเตรียมตัวก่อนตรวจแป๊ปสเมียร์อย่างไรบ้าง ?
- ไม่ตรวจในขณะมีประจําเดือน
- เว้นการมีเพศสัมพันธ์คืนก่อนรับการตรวจ 48 ชั่วโมง
- ไม่ล้างหรือทำความสะอาดภายในช่องคลอดมาก่อน 48 ชั่วโมง
- เว้นการเหน็บยาในช่องคลอดมาก่อน 48 ชั่วโมง
- ต้องไม่ตรวจภายในมาก่อน 24 ชั่วโมง
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดมะเร็งปากมดลูก ?
การเกิดมะเร็งปากมดลูกยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่นอนแต่จากการศึกษาพบปัจจัยที่เกี่ยวข้องได้แก่
- การติดเชื้อ Human Papilloma virus ชนิดที่เสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งปากมดลูก ซึ่งสามารถติดต่อกันทางการมีเพศสัมพันธ์
- หญิงที่เริ่มมีเพศสัมพันธ์ครั้งแรกอายุน้อย หรือมีผู้ร่วมเพศสัมพันธ์หลายคน
- การสูบบุหรี่เนื่องจากสารในบุหรี่สามารถกระตุ้นให้เซลล์ที่ปากมดลูกมีการแบ่งตัวผิดปกติ และมีการตรวจพบสารเคมีในน้ำเมือกที่ปากมดลูกหญิงที่สูบบุหรี่
อาการ
ผู้หญิงส่วนใหญ่ที่มีเซลล์ปากมดลูกผิดปกติ จะยังไม่มีอาการอะไรเลยแต่อาการที่ควรสงสัยและต้องรีบปรึกษาแพทย์คือ
- มีเลือดออกหลังการมีเพศสัมพันธ์
- มีเลือดออกกระปริบกระปรอยที่ไม่ใช่ประจำเดือน
ส่วนอาการปวดในอุ้งเชิงกราน ปวดหลัง ตกเลือดหรือขาบวม จะพบเมื่อมะเร็งอยู่ในระยะลุกลามแล้ว
การตรวจค้นหา
กรณีที่มีเซลล์ปากมดลูกผิดปกติและไม่ได้รับการรักษา เซลล์เหล่านี้อาจเปลี่ยนแปลงเป็นเซลล์ มะเร็งได้ ดังนั้นผู้หญิงทุกคนจึงควรตรวจค้นหามะเร็งปากมดลูกโดยการตรวจภายในและทำแป๊ปสเมียร์
ใครบ้างที่ควรตรวจแป๊ปสเมียร์
- หญิงอายุ 35, 40, 45, 50, 55 และ 60 ปี ควรได้รับการตรวจแป๊ปสเมียร์ เพื่อค้นหามะเร็งปากมดลูก ระยะเริ่มแรก และในระยะก่อนเป็นมะเร็ง
- หญิงที่เคยมีเพศสัมพันธ์มาแล้ว 1-3 ปี ถึงแม้จะอายุน้อยกว่า 35 ปี
- ผู้ที่มีเลือดออกทางช่องคลอดหรือมีตกขาวผิดปกติ
- หญิงที่ตัดมดลูก หญิงวัยหมดประจำเดือนหรือหญิงที่ไม่มีเพศสัมพันธ์ก็ควรต้องตรวจ
แสดงความคิดเห็น